Jeoloji Müh. Çıraklı: "Ünye'de Toplanma Yeri Neresi?"

Gazeteci Ulvi Gündoğdu'nun Nesnel TV ekranlarında hazırlayıp sunduğu Ünye Wolfpack GYM Spor Merkezleri Konuşuyorum programının canlı yayın konuğu olan Jeoloji Mühendisi Murat Çıraklı, 23 Nisan'da İstanbul'da yaşanan Silivri'deki depremi yorumlayarak olası deprem ihtimallerini açıkladı. Ünye ve Karadeniz Bölgesi'nin depremle olan ilişkisini ve olası durumlarda yapılması gerekenleri de net bir dille dile getiren Jeoloji Müh. Çıraklı: 'Diyelim ki Ünye'de ciddi bir sarsıntı oldu vatandaşlarımız sokağa çıktı. Toplanma yeri neresi mesela? Ben Jeoloji Mühendisiyim toplanma yeri neresi bilmiyorum.' dedi.

Canlı yayın programında Gazeteci Ulvi Gündoğdu’nun sorularını yanıtlayan Jeoloji Murat Çıraklı’nın açıklamaları şöyle;

“Tarihsel Sırayı İzlemek Lazım”

“İstanbul’da dönem dönem depremler oluyor. Uzmanların ifade ettiği; büyük depremlerin oluşması için; süreyi takip etmek lazım. Bu süreçte; uzmanlara göre bu 250-300 yıllık süreçte bu fark ettiriyor. 1509 yılında bir deprem oldu İstanbul’da. Daha sonra 1766’da oldu. Şimdi 2025’te kısmen Silivri’de oldu gibi duruyor ama bu deprem KAF’ın etkisiyle olan deprem değil gibi duruyor. “Bizim de içinde bulunduğumuz bir bölgemiz var. Ünye olarak biz Kuzey Anadolu Fay Hattı’na (KAF) yakınız. Amasya, Tokat, hatta Akkuş’u da kapsayan bir fay hattı bu. 1939’da 7.8 şiddetinde bu fayda bir deprem oldu.  Daha sonra; 3 yıl sonra Erbaa’da oldu 7.1. Sonra bir yıl sonra Ladik’te oldu 7.3. Sonra Bolu Gerede’de oldu 7.3. Sonra Mudurdu 1957 7.0 şiddetinde sonra 1999 Gölcük depremi 7.40. Bu ne demek? Bu çatlak ve kırıkların batıya doğru gitmesi ve yeni depremlerin oluşumunu tetiklemesi demek.

“Tedbir Almamız Lazım ve Depremle Yaşamaya Alışmamız Lazım”

Geçmiş dönemlerde Tekirdağ’da bir deprem oldu. Şimdi 23 Nisan’da İstanbul’da olan depremde Kumburgaz fayı kırıldı. Silivri’nin açıklarında bir alan 10-15 km’lik bir alan kırıldı burada. Ama bu fay yaklaşık 60 km’lik bir uzunlukta. Ve burada kırılan Fay, KAF bağlantısı değil. Kimseyi tedirgin etmek istemiyorum ancak İstanbul’da yine deprem olabilir. Bu kırıklar ister istemez yeni segmentler doğurdu. Segment nedir; yeraltında yüzeyde oluşan kırık ve çatlaklardan dolayı bölgesel olarak yeni; depreme dönüşecek alanların ortaya çıkmasıdır. Peşinden de yüzlerce artçı deprem meydana geldi. Bunlar beklenen şeyler ve olması normal. Haliyle stres kendini bitiriyor. Depremle yaşamaya alışmamız lazım. Ama tedbirsiz olmaz. Bundan sonra yerleşim yerlerini zemin açısından çok doğru tespit etmemiz lazım.”

 “Ünye Olarak KAF’a Yakınız”

“Hemen üst tarafımızdaki Akkuş, birinci derecede deprem bölgesi. Aramız 60-65 km. Ama bu mesafe bizi yanıltmasın. Depremin etki alanı km olarak belirlenmez, kuş uçuşu belirlenir. O zaman da mesafemiz 30 km’dir. Bizim bölgemizde rakım yüksek olduğu için yeraltındaki kaya ve blokların yoğunluğundan kaynaklı daha hafif hissederiz oradaki bir depremi. Eğer Ünye gibi düz olsaydı Akkuş ile aramızdaki alan bire bire yakın şekilde hissederdik oradaki depremleri. Bu enerji boşalımı bloklara çarparak ilerliyor ve bize ulaşıncaya kadar kesilerek geliyor. Mesela yine Karadeniz’de Giresun’un Trabzon’a yakın kısmında bir fay hattı var ama bize etkisi çok olmaz. Bu 5-6 şiddetinde bir deprem üretebilir belki bu bir tsunami etkisi yaratabilir ama 2-3 metreyi geçeceğini sanmıyorum.”

“Ciddi Bir Sarsıntı Olsa Ünye’de Toplanma Yeri Neresi?”

“Diyelim ki Ünye’de ciddi bir sarsıntı oldu vatandaşlarımız sokağa çıktı. Toplanma yeri neresi mesela? Ben Jeoloji Mühendisiyim toplanma yeri neresi bilmiyorum. Ancak vatandaşın en güvenli gördüğü Cumhuriyet meydanı, Atatürk Parkı, Stadyum vs. İstanbul’da vatandaşlarımız araçta sabahlıyor bu tehlikeli, toplanma merkezleri olması lazım. Ünye’de mesela tek katlı yer Ticaret Lisemizin salonu. Yarın bugün gibi olacak gibi hazırlığımızı yapmamız lazım. Stoklama yok. Ortalık yıkıldı mesela, yemek, içmek stok yok. Sonra ne oluyor; curcuna oluyor.”

“Ünye’de Sağlam Zeminli Yerler Var”

“Mesela Ünye’de geçmiş dönemlerde eski hesaplarla yapılan inşaatlar sıkıntı doğurabilir. Ama daha sonra Yapı Denetimlerin ve Afad’ın devreye girmesi ve mühendislerin işe ciddiyetle yaklaşması ile yaşam odaklı hazırlanan projeler yapıldı memleketimizde. Bundan dolayı sorun yaşama ihtimalimiz azaldı. Mesela Çamlığa giden bölgeyi düşünelim biraz yukarı çıkmaya başlayınca o bölgeler sağlam. Mesela Atatürk Mahallesi sırtlarına çıkmaya başladığımız zaman kil taşına rastlıyoruz. Kaya özelliği taşıyan bu yerler sağlam zemindir. Kaledere okulu, Mehmet Akif okulundan itibaren sağlam zeminlere çıkıyoruz. Fevzi Çakmak’ta sağlık ocağı sırtlarına çıkarken zemin sertleşmeye başlıyor. Mesela hayvan pazarımız olduğu gibi taş. Bayramca’da anneler parkının oralarda sıkıntı yok. Vatandaşlarımız tedirgin olmasın. Bugünün şartlarında merkezde de gerekli hesaplamalar ve sağlam yapılarla inşallah bir sorun yaşanmaz. Ama yerel yönetimlerin yeni oluşacak inşaat alanlarıyla ilgili daha kesin ve kararlı bir uygulamaya gitmesi lazım. Sana şöyle, bana böyle olmadıdan ziyade aldığın kararları herkese uygulayacaksın.”