Sağlık Deposu Balık
Balık sezonunun açılmasıyla, balığın muazzam içeriği ve faydalarından bahsetmenin de zamanı geldi diyebiliriz. Balık; EPA, DHA ve omega 3 yağ asitleri, demir, kalsiyum, B12, selenyum, iyot, protein içeriğiyle tam bir sağlık deposu.
Omega 3 yağ asitleri gözde retinanın, beyinde gri maddenin gelişimini sağlar. Yetişkinlik ve yaşlılık döneminde kalp damar hastalıklarından, romatoid artrit gibi eklem hastalıklarından, kemik kırılganlığından korur, vücutta hastalıkların oluşturduğu hasarı azaltır, astım, kanser, alzheimer gibi birçok hastalığın önlenmesinde ve tedavisinde etkindir.
New England Journal of Medicine dergisinde yayınlanan, 38 çalışmanın meta-analizinde, sonuçlar omega-3 yağ asitlerinin kardiyovaksüler sağlığı iyileştirdiği yönünde. Kalp sağlığını korumak ve kalp hastalıklarına yakalanmayı önleyebilmek için haftada en az 2 kere en az 200 g kadar yağlı balık tüketmek gerekiyor. Farklı çeşitlerdeki balıkların yağ içerikleri değişiklik gösterir örneğin sardalya, uskumru, ringa, somon gibi balıkların yağ oranı %20’lere ulaşırken, alabalık, mezgit, sazan gibi balıklardaki yağ miktarı %4-8 arasındadır.
Ancak protein içeriği tüm balıklarda hemen hemen aynıdır. Balik, kolin içeriği sayesinde hafızayı güçlendirir. Besinlerle vücuda alınması gereken eser bir mineral olan selenyum metabolizmayı canlandıran tiroid bezinin çalışması için gereklidir. Bir porsiyon taze balık tüketerek günlük ihtiyacınız olan selenyumun yarısını karşılayabilirsiniz. Ayni zamanda balık fosfor ve kalsiyum kaynağıdır, kemik sağlığını korur, protein yapımını destekleyerek vücudun kas kütlesinin artmasına yardımcı olur. Hamsi ve istavrit gibi küçük balıkları kalsiyum alımını arttırmak için kılçıklarıyla tüketebilirsiniz.
Balık ve yoğurt birlikte yenir mi?
Taze olduğu sürece balık ile yoğurt birlikte tüketilebilir. Tazeliğini yitiren balıkta “histamin” adında bir proteinin miktarı artar, histamin aynı zamanda yoğurtta da bulunur. Aynı öğünde her ikisi de tüketilirse vücuttaki histamin miktarı artar ve gıda zehirlenmesi görülür.
Taze balık nasıl anlaşılır?
Taze balıkların eti sıkı olur, parmağınızla bastırdığınızda oluşan çukur hemen düzelir. Ayrıca satın alırken balığın canlı görünmesine, gözlerinin parlak ve dışa bombeli durmasına, solungaçların canlı kırmızı renkte olmasına, balığın derisinin gergin ve parlak olmasına dikkat edin. Bayatlayan balıkların gözleri içine çöküktür, deri mattır ve karın etrafında buruşukluklar vardır.
Balık pişirirken nelere dikkat edilmeli?
Biliyorum kızartma yöntemi, özellikle hamsiye çok yakışıyor ve çoğu kişinin ilk tercihi oluyor. Ancak, yüksek sıcaklıkta pişirilen balıklarda heterosiklik aminler ve polisiklik aromatik hidrokarbonlar gibi zararlı bileşikler oluşabilir. Bu yüzden taze balıkları 200 derecenin üzerindeki sıcaklıkta pişirmekten, kızartmaktan kaçının. Pişirmede buğulama, fırın veya ızgara yöntemleri tercih edin. Vitamin ve mineral emilimini artırmak için yanında C vitamini kaynağı olan bol yeşillikli ve limonlu salata yemeyi ihmal etmeyin.