DEPREMDE ENKAZDAN KURTULANLARDA DİYALİZE İHTİYAÇ OLABİLİYOR!

Dyt. Sevgi Boz sevgiboz2014@gmail.com

6 Şubat’ta Kahramanmaraş merkezli meydana gelen 10 ili etkileyen ve binlerce kişinin ölümüne neden olan yıkıcı deprem sonrası enkazdan kurtulanların sağlıkları da büyük önem taşıyor.
Depremlerde enkazdan kurtarılan yaralılar için böbrek sağlığı hayati önemde. Vücudun bir kısmının veya tamamının ezilmesi sonucunda gelişen kas ödemi, şok, böbrek yetmezliğine yol açabilir.
Sağlıklı kas hücrelerinin içinde bulunması gereken sıvılar, bazı proteinler ve potasyum, travma sonrası bu kasların yıkımıyla birlikte kas dokusunun dışına çıkar ve dolaşıma geçer. Normal şartlarda dolaşımda bulunmaması gereken bu maddelerin başta kalp ve böbrekler olmak üzere pek çok organ ve dokuda birikerek çeşitli hasarlara neden olur.

Ekranlarda kurtarma çalışmalarında sağlık ekibinin damar yolu açtığını ve tedavinin başladığını görmüşsünüzdür. Crush sendromu enkaz altında kalmak gibi bir durumdan kaynaklandığında, tıbbi sıvı desteği kurtarma çalışmaları esnasında başlar.

Kişinin kurtarılmasının ardından sağlık biriminde yapılacak değerlendirme sonrasında gerekiyorsa ilaç tedavisi, hemodiyaliz uygulanarak hastaların tedavisi gerçekleştirilir. Böbrekleri sağlıklı çalışamayan bireyler, haftada 2-3 gün, 3-4’er saat diyaliz cihazına ihtiyaç duyar. Diyalizin yanı sıra tıbbi beslenme tedavisine ihtiyaç duyulur.

Böbrek yetmezliği olan ve diyaliz tedavisi gören hastaların beslenmesinde potasyum, fosfor, sıvı, sodyum kısıtlamasına gitmesi gerekir ve kişinin diğer hastalıkları da değerlendirilerek özel bir beslenme programı hazırlıyoruz.

Türk Böbrek Vakfı’nın verilerine göre, deprem bölgesinde bine yakın hastanın ezilme sonucu böbrek yetmezliğinden dolayı diyaliz tedavisi aldığı biliniyor. Yaklaşık 1600 civarında crush sendromu yaşayan hastanın durumunun yaklaşık 1200’ünün akut böbrek yetmezliğine dönüştüğü belirtiliyor. Bölgede kurulan sahra diyaliz merkezleri ilk aşama için hayat kurtarıcı role sahip.

Türkiye'de özel, kamu ve üniversite dahil 800’ü aşkın diyaliz merkezi bulunuyor. Deprem bölgesinde yaşayan ve daha önce sürekli diyaliz tedavisi gören hastaların da diğer illere sevki gerçekleştirildiği belirtiliyor. Deprem nedeniyle hayatını kaybedenlere Allah’tan rahmet, yaralılara acil şifa diliyorum.